‘Mooie inzichten, nog meer bewustwording dat we hard aan de bak moeten en het smaakt naar meer.’ Zo vatten deelnemers Elmy Elderman (rechterlijk bestuurslid Overijssel) en Jennifer Willemsen (rechterlijk bestuurslid Rotterdam) de ervaringen van hun eerste week van het IV-leertraject voor bestuurders samen. SSR ontwikkelde dit traject samen met de RijksAcademie voor Digitalisering en Innovatie Overheid (RADIO) en IVO Rechtspraak.
Een digibetocratie, noemde Arjan Lubach ons land: ‘We worden bestuurd door mensen die niks snappen van computers en digitale veiligheid.’ Zo gek is het bij de Rechtspraak niet gesteld. Feit is wel dat ook in onze organisatie digitalisering, IT en allerlei tech-onderwerpen steeds meer invloed hebben op hoe we werken. Gerechtsbestuurders moeten aan die ontwikkeling richting geven en dus hebben zij ook kennis nodig van actuele trends op dat gebied. Ze hoeven niet de technologie zelf te leren, maar wel overzien wat bepaalde keuzes in digitalisering (kunnen) betekenen. Zestien bestuurders, waaronder Elmy en Jennifer, zijn daarom afgelopen maand gestart met het eerste online IV (informatievoorzienings)-leertraject.
Van buiten naar binnen
Verdeeld over een jaar dompelen de deelnemers zich vier keer een week helemaal onder in digitalisering. Ze lezen relevante artikelen, luisteren naar sprekers van buiten en binnen de Rechtspraak, en gaan met elkaar in gesprek over wat dat voor hun rol betekent.
‘De insteek is om van buiten naar binnen te gaan’, legt Titus Mars (RADIO) uit. ‘Niemand weet precies hoe digitaliseren moet. Het is een kwestie van onderzoeken, proberen en leren van elkaar.’ Zo vertelt iemand van de Rabobank over hoe zij digitalisering aanpakken en hoe ze zich door Spotify laten inspireren. We bespreken de routekaart Digitale Toekomst die onderzoeksinstelling Waag ontwikkelde. Maar we laten ook zien en horen hoeveel kennis er binnen de Rechtspraak is: over de digitalisering van werken, digitale dienstverlening en over data.
Simpel als Uber
Elmy en Jennifer hebben in de eerste week al verschillende inzichten opgedaan die de toegang tot de rechtspraak en de snelheid van werken kunnen verbeteren. Elmy: ‘Zoveel mogelijk drempels weghalen is de kern. Zo simpel als Uber het maakt om iets te bestellen, zo kunnen we de burger ook helpen om zijn recht te halen.’ Jennifer: ‘Cokky Hilhorst (hoogleraar Business & IT universiteit Nyenrode) maakte heel helder hoe ingewikkeld én belangrijk de samenwerking van de gerechten en IVO is. En dat cultuur daarin een belangrijke rol speelt.’ Beiden zijn tot de conclusie gekomen dat de Rechtspraak zeker uniek is, maar ook weer niet zo uniek. ‘Ook een ziekenhuis of Unilever kent ingewikkelde processen. Daardoor moeten we ons niet laten tegenhouden op digitaliseringsgebied. We moeten er alleen aan wennen dat het niet ons eigen stiel is.’
Stevige rol
Dat is precies de reden voor de ontwikkeling van het leertraject, volgens SSR-adviseur Angela Morsink. ‘De hele besturing van de digitale transitie bij de Rechtspraak is best complex. Bestuurders hebben daarin ook een actieve rol, zoals in de portefeuillegroepen of strategische IV-boards. Het is nodig dat zij die rol stevig kunnen neerzetten. Want digitalisering in de Rechtspraak is niet meer weg te denken.’
In oktober 2021 start het 2e IV-leertraject voor gerechtsbestuurders. Aanmelden kan via de cursuspagina op onze website.