Op 4 september 2017 vond de professionele ontmoeting ‘Jeugdzorg’ voor familierechters plaats. Aan de hand van vijf richtlijnen (Problematische gehechtheid, ernstige gedragsproblemen, KOPP en crisis- en uithuisplaatsing) werd vorm gegeven aan deze interactieve dag.
Onder leiding van Marianne de Wolff (TNO Child Health Leiden) werd gestart werd met de richtlijn ‘Problematische gehechtheid’. Gehechtheid is een belangrijke factor in de besluitvorming bij onder andere echtscheidingszaken en uithuisplaatsing. Positieve gehechtheid is van belang voor de zekerheid, emotionele ontwikkeling, regulatie en mentalisering van kinderen. Sensitieve en voorspelbare handelingen evenals contactcomfort zijn noodzakelijk om een goede gehechtheid te kunnen vormen. Onderzoek toont ook aan dat kinderen zich ook ná het eerste levensjaar goed kunnen hechten, maar dat hoe ouder het kind is, hoe moeilijker dit wordt. Informatie over gehechtheid is erg nuttig maar deze komt vaak stapsgewijs en soms te laat binnen bij de rechtspraak. Gehechtheid vraagt vertrouwen en (bovenal) tijd. Gun dit daarom ook. Lees meer over de richtlijn ‘Problematische gehechtheid’.
Marjan de Lange (zelfstandig adviseur Jeugdhulp Advies & Ontwikkeling en docent Universiteit Utrecht, afdeling ontwikkelingspsychologie) ging in op ernstige gedragsproblemen. Kinderen hebben altijd een fase waarin rekening gehouden moet worden met ‘normaal storend gedrag’, onder andere herkenbaar in de fase waarin zij zich meer af willen zetten van hun ouders. Gedragsproblemen kunnen ontstaan door het temperament, geringe gevoeligheid voor straf en beloning, geringe intelligentie en vertraagde taalontwikkeling. Dit wordt in stand gehouden door onder anderen inconsequent handelen, onvoldoende belonen en onduidelijkheid. In de pleegzorg komen gedragsproblemen ook vaak naar voren. Breakdown in de pleegzorg ligt dan ook tussen de 25 en 45% van de gevallen. Diagnose van gedragsproblemen is belangrijk zodat de secundaire problemen en andere achterliggende problemen (als angst) ook snel naar boven komen. Samenwerking is belangrijk om kinderen en jongeren te helpen. Hechting met de pleegtehuizen en pleeggezinnen, het gevoel van ‘daar kennen ze mij’ is van groot belang. Lees meer over de richtlijn ‘Ernstige gedragsproblemen’.
Bijna 600.000 kinderen hebben een ouder met psychische en/of verslavingsproblemen. En dat doet wat met een kind! Met name schaamte en schuldgevoelens spelen op, maar ook schoolverzuim kan een signaal zijn. Karin van Doesum (psycholoog en trainer) wordt dagelijks geconfronteerd met de psychische gevolgen bij kinderen. Zij heeft de familie- en jeugdrechters ingewijd over de richtlijn KOPP en dit stukje bewustwording kan ter zitting zeker van belang zijn. Van belang is om te investeren in hulp voor ouders. Lees meer over de richtlijn ‘KOPP’.
De dag werd afgerond onder leiding van Cora Bartelink (orthopedagoog, onderzoeker/adviseur Nederlands Jeugdinstituut) en Jan Pieter Meijer (Jeugdbescherming Gelderland). Zij behandelden uithuisplaatsing en crisisplaatsing, twee richtlijnen die beide te maken hebben met drastische interventies. De uithuisplaatsing is een laatste redmiddel dat pas ingezet dient te worden als andere interventies niet meer mogelijk zijn. Evenals crisisplaatsing kan langdurige plaatsing van kinderen de hechting schaden. Het belang van toetsen is daarom groot. Wees kritisch en denk mee over andere oplossingen. Vraag altijd naar plannen, zowel bij uithuisplaatsing als crisisplaatsing. Lees meer over de richtlijnen ‘Crisisplaatsing’ en ‘Uithuisplaatsing’.
In 2018 worden de richtlijnen wederom behandeld tijdens de professionele ontmoeting. Meer informatie volgt op de SSR-website en in onze nieuwsbrief personen- en familierecht.