SSR legt op dit moment de laatste hand aan het opleidingsaanbod 2015 voor Rechtspraak en OM. In dat verband heb ik een vraag aan u. Ziet u de verschillen bij de volgende zinnen?:
1. Ik heb de cursus ‘techniek van de tenlastelegging’ gevolgd.
2. Ik heb geleerd tenlasteleggingen te maken en beoordelen.
Een beetje flauw misschien deze vergelijking. Maar toch begrijpt iedereen dat het volgen van een cursus niet hetzelfde is als leren. Het woord ‘cursus’ roept associaties op met cursustitels, cursuszalen en cursusmateriaal. De cursus als onderdeel van een productencatalogus. Halloooo zeg!
Leren gaat over persoonlijke ontwikkeling. In staat zijn om kennis en ervaring toe te passen in het werk. Kortom, ‘cursus’ of ‘leren’, van welk woord wordt u enthousiast?
In een SSR-presentatie over de ontwikkeling van het leren gebruik ik een kleurrijk plaatje van een ontploffing met daarin gemonteerd het woord ‘cursus’. Hoewel deze ontploffing zich nog niet overal bij het cursusaanbod van SSR heeft voorgedaan, is er een groeiend aantal cursussen dat omgebouwd is naar leeractiviteiten. Deconstructie heet dat naar goed Frans filosofisch gebruik (Derrida). Aan de hand van bestaande leerdoelen en eindtermen – de structuur van de cursus – wordt naar nieuwe leervormen gekeken. Leervormen waarin wisselwerking met deelnemers, praktijk en digitaal aanbieden van ‘platte’ kennis centraal staan. De cursus is dood. Nou ja, als leervorm gaat de cursus bij SSR in ieder geval op de schop. Afbreken en tegelijkertijd opbouwen. Deconstructie. Voor iedereen, van docent tot cursusmanager, is dat een enorme klus. En ondertussen gaat het reguliere programma gewoon door.
Het is best moeilijk om van een productencatalogus een leercatalogus te maken. Ook het woord leeractiviteiten bekt niet goed. ‘Leren om te werken’ vind ik wel een aansprekende slogan. Dat ‘leren om te werken’ gaat natuurlijk pas ‘werken’ wanneer we eerst ‘leren’ om onze organisaties ontvankelijk te maken voor professionals die zich willen ontwikkelen in hun vak. Maar dan gaan we wel stoppen met PE punten verzamelen en vignetten afstrepen. Iedereen krijgt tijd om te experimenteren en fouten te maken in het werk om daar later met plezier verdiepende discussies over te voeren. Dat alles ondersteund door een leercatalogus van SSR en een kei van een kennissysteem. Als het dan even maggie: “leren, dat is een beetje van jezelf en een beetje van SSR.”
Diederik Greive
Vicevoorzitter CvB SSR