De Harvard Case Method, dit jaar voor het eerst gebruikt in de vierdaagse workshop ‘Slimme Samenwerking’ die mede door SSR werd georganiseerd, is een geweldig hulpmiddel in de strijd tegen ondermijnende criminaliteit. ‘Deze onderwijsmethode leert professionals en managers van Openbaar Ministerie (OM), Politie en Bestuur hoe zij moeten samenwerken in zaken als mensenhandel, hennepteelt en motorgangs door niet alleen te kijken naar opsporing en vervolging, maar vooral ook door de omgevingsfactoren bij deze vormen van criminaliteit weg te nemen’, aldus Warner ten Kate, landelijk officier van justitie mensenhandel en mensensmokkel. Hij was een van de medeorganisatoren van ‘Slimme Samenwerking’.
Volgens Ten Kate bestaat in Nederland al langer het besef dat maatschappij-ontwrichtende vormen van criminaliteit niet zijn uit te roeien door justitie alléén. ‘We weten dat een brede, gezamenlijke, vaak ook preventieve aanpak van bestuurlijke organisaties, politie en OM daarbij veel meer effect heeft dan enkel reacties achteraf. Wanneer je de omgevingsfactoren bij dit soort crimineel gedrag lastig maakt kun je een groot deel van de voedingsbodem daarvoor weghalen. Het vergunningenbeleid rond bordelen, de controle door de Kamer van Koophandel op ZZP’ers die onder die dekmantel hennep willen gaan telen of het beleid rond de vergunningen voor clubhuizen van motorgangs zijn voorbeelden van die effectieve brede maatregelen. Het probleem hierbij echter is de samenwerking van verschillende partijen. De wil is er van alle kanten, maar over de precieze uitvoeringen en afstemming moeten alle partijen nog veel leren om hun samenwerking zo succesvol mogelijk te laten zijn’, vertelt hij. Met de nieuwe onderwijsmethode van de Harvard Kennedy School in de Verenigde Staten lijkt, volgens Ten Kate, daarvoor de oplossing gevonden.
Harvard Case Method
De Harvard Case Method is een vorm van ‘discussion-based learning’ die in de praktijk geworteld is. Deelnemers moeten zich in zogeheten case-sessies verplaatsen in de hoofdpersonen die voor concrete praktijkdilemma’s staan en daarbij ‘uitvinden’ welke handelingsopties er zijn vanuit verschillende invalshoeken van publiek- en privaatrechtelijke organisaties. Ten Kate: ‘Vorig jaar hebben twintig Nederlandse vertegenwoordigers van OM, bestuurlijke organisaties en de politie samen met twintig Amerikanen een dergelijke workshop gevolgd in Washington. Het bleek precies de wetenschappelijke onderbouwing te zijn die we nodig hebben om de samenwerking tussen de verschillende partijen bij de aanpak van ondermijnende criminaliteit goed te kunnen organiseren. De vierdaagse bijeenkomst ‘Slimme Samenwerking’ in Warnsveld, waaraan zo’n veertig vertegenwoordigers van OM, politie en openbaar bestuur deelnamen, bleek vervolgens een schot in de roos en is daarom zeker voor herhaling vatbaar.’
Intensief
Dat in 2015 één of meer van dit soort trainingen gehouden zullen worden staat vast, aldus Leon Plas, lector OM en Strafrecht bij SSR. ‘Ook voor SSR en mijzelf was het organiseren van en participeren aan deze workshop zeer interessant en leerzaam. Vanzelfsprekend werkt SSR in veel van haar cursussen en leergangen al uitgebreid met casuïstiek, maar de Harvard Case Method is veel intensiever en vraagt van de deelnemers permanente aandacht en inzet. Daarbij is het niveau van docenten en hun begeleiding van hoog niveau’, vertelt hij.
Ondanks de vroege start van de trainingsactiviteiten, om zeven uur in de ochtend, was het enthousiasme groot bij de deelnemers. Leon Plas: ‘Ongetwijfeld kwam dit door het boeiende studiemateriaal en de speciaal voor de cursus ontworpen casus. Het is dan ook niet verwonderlijk dat we volgend jaar opnieuw met deze trainingen zullen gaan werken, voor min of meer dezelfde doelgroepen. En SSR beziet daarnaast of bepaalde aspecten van deze methodiek ook in reguliere leeractiviteiten kunnen worden gebruikt’.
Landelijk CI-officier: ‘OM ziet grote toekomst in slim samenwerken’
Gijs van der Zee, officier van justitie Criminele Inlichtingen bij het landelijk parket, kan er kort over zijn: als het aan hem ligt, gaat een groot aantal leden van het OM de volgende workshop ‘Slimme Samenwerking’ volgen.
‘Ik werd zelden zo geïnspireerd door een cursus als door deze workshop. Geweldig, de uitdagingen die we kregen om buiten ons eigen denkwereldje te leren zoeken naar andere mogelijkheden dan opsporing en vervolging bij het bestrijden van criminaliteit. We hebben leren zien dat bij het oplossen van problemen allerlei partijen betrokken kunnen worden – ook partijen die niet meteen voor de hand liggen –en dat het lang niet altijd zinnig is om slechts te denken vanuit ons eigen systeem van veiligheid. In de workshop kwamen tal van voorbeelden naar voren van manieren waarop je buiten je eigen blikveld kunt kijken. Zoals de zorg voor voedselveiligheid. Wanneer daarbij vanaf het begin de hele keten – van slachterij tot supermarkt – betrokken wordt, met justitie als stok achter de deur, is de kans van slagen vele malen groter dan wanneer alléén politie en justitie zich ermee bemoeien. Of neem de overlast die woonwagenkampen kunnen geven. Wanneer we samen met de bewoners van zo’n kamp om de tafel gaan zitten, kan een deel van de overlast voorkomen worden. Inmiddels wordt, mede op basis van deze kijk naar omgevingsfactoren, bezien of een aantal zaken van het landelijk parket rond het verstoren van terroristische organisaties op zo’n bredere manier kunnen worden behandelen. In dat kader hoop ik dat vele leden van het landelijk parket en de arrondissementsparketten, door het volgen van deze cursus, op dezelfde manier zullen gaan denken en doen. Het zal onze strijd tegen de criminaliteit efficiënter maken. Daar ben ik van overtuigd’.