Hulp bieden aan andere landen om de rule of law gedachte te verbeteren vraagt om moed en durf. De rechten van de mens en de menselijke waardigheid zullen altijd centraal moeten staan, ongeacht het feit dat dit offers zal vergen. Achterover leunen is geen optie.
Die boodschap gaven drie gerennomeerde voorvechters van de internationale rechtsorde op donderdag 9 oktober tijdens de Meillo-lezing.
Deze bijeenkomst, georganiseerd door SSR, werd gehouden in De Rode Hoed in Amsterdam. De Meillo-lezing bestaat uit drie voordrachten door mensen die zich kenmerken door hun passie en gedrevenheid voor het recht en hun vak. Dit jaar stonden het internationaal recht en de internationale rechtsorde centraal.
Niet populair
Diplomate Sigrid Kaag, speciale coördinator van de VN voor de verwijdering van chemische wapens in Syrië, kwam speciaal voor de lezing van haar woonplaats Jeruzalem naar Amsterdam en hield een bevlogen betoog om de mensenrechten overal ter wereld te verbeteren. ‘We zijn snel met militaire en humanitaire hulp, maar de beste investering is de investering in een rechtsstaat waar iedereen recht heeft op veiligheid, vrede en kansen op ontplooiing. We zullen daarbij niet alleen aan wetgeving moeten denken, maar vooral de sociale vertaalslag moeten maken naar een daadwerkelijke uitvoering van het recht. Soms zullen we daarbij risico’s moeten nemen die misschien niet populair lijken, zoals de samenwerking met “verkeerde” autoriteiten, maar voorop moet blijven staan dat iedere burger hoort dat zijn of haar rechten net zo belangrijk zijn als die van een ander’, aldus Sigrid Kaag.
No guts no glory
Ook oud-minister van justitie Ernst Hirsch Ballin, nu hoogleraar in Tilburg en Amsterdam en lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, wees op het tonen van moed bij de versterking van het recht in de wereld. ‘Een vitale rechtsstaat zoals de onze kan niet introvert zijn. Bij het opkomen voor de rechten van ieder mens moeten we ons steeds de vraag stellen of we wel willen samenwerken met partners die niet deugen. Maar nooit mogen we ons terugtrekken achter mentale dijken’, benadrukte Hirsch Ballin.
Dat het bewerkstelligen van internationale vrede en veiligheid vaak moeilijk is, onderstreepte ook Hester van Bruggen. Als senior officier van justitie bij het Landelijk Parket en leider van het team Internationale Misdrijven vecht zij met hart en ziel voor de opsporing en vervolging van onder meer oorlogsmisdrijven, genocide en foltering. ‘Nederland heeft daarin een voortrekkersrol en die moeten we vasthouden, ongeacht hoe zwaar en ingewikkeld dit pionierswerk ook is. Decennia lang is er niets gebeurd op dit vlak. Dat was een schande voor de rechtsstaat, onacceptabel en onverteerbaar voor de slachtoffers. We kunnen niet alles doen. Soms zakt de moed je in de schoenen. Maar Nederland heeft een verantwoordelijkheid als onderdeel van de internationale rechtsorde. Dus zullen we niet bang moeten zijn voor fouten of kritiek. No guts no glory’, zei Hester van Bruggen.
Prijs
Aan de Meillo-lezing is de uitreiking van de mr. Eva Meillo-prijs gekoppeld. Winnaar werd documentaire-maker Misja Pekel met zijn televisiefilm ‘Officier van Justitie’. Lees het nieuwsbericht over de prijsuitreiking.
Lees ook de reacties op de Meillo-lezing 2014. en bekijk de sfeerimpressie.