Dat zegt Manuela Weduwer over de OM-leergang ‘Leiden voor Operationeel Managers’ die zij onlangs volgde. Naast de behandelde basiskennis om deelnemers op een gelijk kennis niveau te krijgen, wordt hierbij vooral ingespeeld op de individuele kwaliteiten van de deelnemers.
Nu de leergang – op de eindopdracht na – is afgerond kijkt Manuela, sectiehoofd bijzondere administratie CVOM, al zeer tevreden terug op het traject. Toen ze werd benaderd om de leergang te volgen was echter enigszins terughoudend. ”Naar aanleiding van het visiedocument ‘Perspectief 2015’ van het Openbaar Ministerie wist ik dat er een professionaliseringsslag bij het OM plaats zou vinden. Speciale aandacht was daarbij voor de operationeel managers van de administratieve afdelingen, maar ik benaderde cursus met de nodige scepsis”, zegt Manuela. “Wat willen ze van mij, is er wel ruimte voor onze eigen inbreng en wordt het geen top-down verhaal?”, waren vragen die bij haar opkwamen.
Daarover had Rosemarie Smit, trainer/coach in management en communicatietrainingen, ook wel ideeën nadat zij door SSR was gevraagd als trainer voor deze leergang. “Ik wist dat het om een zeer diverse groep mensen ging; kort en lang in het vak en met een verschillende achtergrond en kennis. In samenspraak met de projectgroep van SSR en OM leden hebben we de leergang van vijf blokken met elk een ander ‘thema’ en ‘karakter’ ingevuld. Tussen deze blokken worden praktijkopdrachten op de werkplek uitgevoerd waarop de deelnemers reflecteren. In de uitgangspunten van het programma was
een aantal belangrijke leerpunten en resultaatgebieden opgenomen die passen binnen het noodzakelijke profiel waar een operationeel manager van het OM aan moet voldoen. Daar horen vanzelfsprekend belangrijke kennisaspecten bij, maar zeker ook vaardigheden en houding en vertrouwen in de rol als leider en leidinggevende. “Hoe combineer ik de verwachtingen en noodzakelijke kennis en vaardigheden met mijn eigen stijl van leidinggeven?” Hoe zorg ik dat mijn medewerkers op de administratie maximaal kunnen presteren binnen de kaders van Het Nieuwe Werken, de kaders van de bezuinigingen en de veranderingen die het OM naar binnen én naar buiten moet laten zien. In de loop van het programma werd de behoefte aan intervisie en het uitwisselen van ervaring steeds belangrijker.”
Intake
Aan de start van het traject werd de aanvankelijke scepsis van Manuela meteen weggenomen bij het intakegesprek. Het gesprek met de trainer maakte al duidelijk dat de benadering in de leergang óók heel erg persoonlijk zou (kunnen) gaan worden én dat er juist ook aandacht wordt besteed aan persoonlijke leerbehoeften als leider en leidinggevende. “Ik vond het verbazend hoeveel ik van mijzelf herkende in mijn persoonlijke Insights discovery profiel dat op basis van slechts 25 vragen was samengesteld. Daarmee was het ijs gebroken en ben ik er eigenlijk ‘blanco’ ingestapt.”, aldus de cursist. “De Insights–methodiek is uiteraard heel bewust gekozen.”, zegt de trainer. “Met een beperkt aantal vragen kunnen we de diverse persoonlijke voorkeursstijlen (gedragsstijlen) herkennen en dit geeft inzicht in de verschillen én overeenkomsten van de deelnemers. Daarmee hebben de deelnemers een beeld van zichzelf én binnen de leergang is het direct een goed startpunt bij het erkennen van de verschillende gedragsstijlen binnen de groep én binnen hun eigen afdeling. De Insights methodiek biedt daarmee een ‘taal’ en een ‘tool’ om mogelijkheden én moeilijkheden in samenwerking en leidinggeven te benoemen en te hanteren.”
De locaties waar de vijf blokken zijn door de projectgroep met zorg gekozen en sluiten goed aan op de verschillende thema’s per blok. Rosemarie: “Het eerste blok spitst zich toe op het thema ‘wie ben ik’, persoonlijke effectiviteit, de verschillende leiderschapsrollen en de invulling daarvan binnen het OM. Als locatie daarvoor is kasteel Hoekelum in Bennekom gekozen. “Een rustige plek waar we letterlijk afstand nemen van het dagelijkse werk en waar we de tijd nemen om in te zoomen op het individu van de leider én de visie, strategie en management dat hij daarbij voor ogen heeft. Tevens is dit natuurlijk hét blok waarbij de kennismaking en de verbinding gerealiseerd kon worden om voldoende vertrouwen en veiligheid te creëren voor vormen van intervisie en onderlinge feedback. Het tweede blok is wat ‘zakelijker’ van aard en gaat over bedrijfsvoering, sturen op resultaat en daarbij behorende gesprekstechnieken. Dat betekent hard werken in een cursuslokaal bij SSR in Utrecht. In blok drie staan ‘leiding geven aan veranderingen’ en ‘HRM-basics’ op het programma. Omgaan met verandering en veranderingsprocessen vraagt stevig leiderschap. Hiervoor is het belangrijk dat de leidinggevende aan introspectie doet en wéét wat consequenties van veranderingen zijn (voor hemzelf én voor zijn medewerkers). Hiervoor gingen we weer terug naar het ‘kasteel’.”
Confronterend
“Vooral dit derde blok was erg confronterend”, zegt Weduwer. “Waar loop je tegenaan in je werk en hoe ga je om met uiteenlopende zaken als bv. een lastige stagiair, ziekmeldingen en schrijnende persoonlijke omstandigheden? Soms zaken waar je het liever niet over hebt, maar allemaal onderwerpen uit de praktijk. Het was erg goed om ervaringen hierover te delen met collega’s. Naar aanleiding van een ingrijpende gebeurtenis in de naaste omgeving van één van de deelnemers, kreeg het blok nog een extra lading. “Er werd daarna heel intensief over persoonlijke ervaringen verteld en de waarde van aandacht voor een ander.” Al met al een bijzonder confronterend maar ook nuttig blok.” Het vierde blok kende daarna weer een andere richting met als thema ‘creatief denken’. Hiervoor is OM Spaces in Amsterdam aan de Herengracht als locatie gekozen. “Een bij uitstek 
geschikte gelegenheid vanwege haar onconventionele, creatieve en inspirerende karakter”, zegt Rosemarie. De plek was bij uitstek geschikt om aandacht te besteden aan creatieve ideeën en mogelijkheden en om visies uit te wisselen voor servicegerichtheid van het OM.
Het vijfde blok volgt nog en bestaat uit een Interactieve eindopdracht. In deze opdracht kunnen de deelnemers een zelf gekozen onderwerp kiezen en presenteren. Hiermee integreren ze de – in de leergang geleerde- competenties en vaardigheden( samenwerken, leiderschap, resultaatgericht sturen, creativiteit én durf) en leveren ze een bijdrage aan de ontwikkeling van het OM als organisatie. De deelnemers presenteren dit in OM Spaces aan een publiek bestaande uit o.a eigen leidinggevenden en de docenten (gastsprekers vanuit OM gelederen) die tijdens de eerste vier blokken aanwezig waren. Rosemarie heeft er alle vertrouwen in dat deze eerste lichting zich daar met verve doorheen slaat. ‘Het was een feest om met deze groep te werken’, aldus de trainer/coach. Ook Weduwer ervaart de leergang als een aanwinst. “Ik heb veel over mezelf geleerd, wat mij helpt in mijn dagelijkse werk. Daarnaast zijn er stevige contacten gelegd met collega’s en de groep is dan ook van plan om elkaar minimaal één keer per jaar op te zoeken”.
Meer informatie
De leergang ‘Leiden voor Operationeel Managers’ is door SSR in opdracht van het PaG georganiseerd. De leergang biedt de deelnemende operationeel managers (voorheen ‘sectiehoofden’) een professionaliseringsslag binnen actuele OM-thema’s, zoals ondernemerschap, resultaatgerichtheid, samenwerkingsgerichtheid, servicegerichtheid en leiding geven aan verandering. De deelnemende operationeel managers worden door hun afdelingshoofd aangemeld voor de leergang. Contactpersoon bij SSR is cursusmanager Nicole van de Sande. Zij is bereikbaar via n.van.de.sande@ssr.nl of via telefoonnummer 06 15950271.