In dit laatste blog van het jaar had ik eigenlijk alleen maar positief nieuws willen melden. Hoewel er op tal van fronten nog van alles voor elkaar gebokst moet worden, meen ik oprecht dat we zo af en toe ook zouden moeten kijken naar de goede dingen die we bereikt hebben. Dat was veel dit jaar!
Maar dan is daar opeens dat onderzoek van Vrij Nederland, waaruit zou blijken dat een groot aantal van onze strafrechters en officieren van justitie het bijltje erbij neer zou willen gooien omdat ‘de werkdruk maar niet afneemt, de politiek hen bekogelt met ondoordachte plannen en de productie hapert’, zoals Folkert Jensma de uitkomsten van de enquête kwalificeerde in NRC Handelsblad van 11 december.
Ik word er niet bepaald vrolijk van. Niemand natuurlijk. Zonder ook maar iets te willen bagatelliseren – perception is reality, tenslotte – of in twijfel te trekken, legt dit wel weer de zoveelste grauwsluier over de rechterlijke organisatie. Wéér komt onze rechtspraak op een negatieve manier in het nieuws. Ik kan dus niet doen of mijn neus bloedt; daarvoor is de kritiek van onze collega’s te ernstig.
Toch zou ik ook deze situatie van de goede kant willen bekijken. Criticasters mogen dan soms vervelend jeukende luizen in de pels zijn, het zijn ook de mensen die zich betrokken voelen en willen meedenken over verbeteringen. Het zijn mensen die hun mond durven openen en niet bang zijn om knuppels in het hoenderhok te gooien. En net zoals tal van grote organisaties hun ‘klagers’ uitnodigen om samen te gaan praten over de kritiekpunten, zo zouden ook de Rechtspraak en het OM zich de moeite kunnen getroosten om samen met degenen die kritisch van leer trekken naar oplossingen te kijken. Kritische geluiden leveren óók een uitgelezen mogelijkheid om samen met alle betrokkenen in beweging te komen. Dat is wat we moeten doen: samen optrekken om nog meer en nog verdere stappen te zetten. De visitatiecommissie die nu door het land trekt zal ongetwijfeld ook met kritische verhalen komen. Daar hoeven we niet bang voor te zijn. Ik ga ervan uit dat de meeste mensen die wat te ‘mekkeren’ hebben óók met ideeën komen voor oplossingen. En daar kunnen we wat mee. De Rechtspraak, het Openbaar Ministerie, de opdrachtgevers en eigenaren van SSR, onze cursisten, rio’s, onze waardevolle contacten van wijze mensen uit tal van disciplines in binnen- en buitenland, allemaal samen zullen we er de schouders onder moeten zetten om onze magistratuur en organisaties op niveau te houden. Met die saamhorigheid in gedachten durf ik het jaar wel op een positieve noot af te sluiten.